ทำไมต้องควบคุมสายตาสั้นในเด็ก
องค์การอนามัยโลก (WHO) ได้มีผลวิจัยว่าในปี 2050 จะมีประชากรที่มีสายตาสั้นถึง 50% ของจำนวนประชากรทั้งหมด โดยสาเหตุของสายตาสั้นนั้นมีหลายสาเหตุอาจะเกิดจาก
- กระจกตามีกำลังหักเหมากกว่าปกติ
- เลนส์ตามีกำลังหักเหมากกว่าปกติ
- ความยาวลูกตามากกว่าปกติ
จากทุกสาเหตุที่กล่าวมาข้างต้น ทำให้แสงที่ตกก่อนถึงจอรับภาพ ส่งผลให้เกิดอาการมองไกลไม่ชัด แต่ยังคงมองใกล้ได้ดีอยู่ ปัญหาสายตาสั้น หากเกิดในวัยเด็ก จะมีโอกาสเป็นสายตาสั้นมากขึ้น เนื่องการในเด็กมีการพัฒนาความยาวกระบอกตาไปได้อีกเรื่อยๆ เนื่องจากร่างกายยังมีการเจริญเติบโต ทำให้อาการสายตาสั้นเป็นไปในทางที่เป็นสายตาสั้นเพิ่ม
หากไม่มีการควบคุมและเป็นสายตาสั้นมากๆ ทำให้เกิดการเพิ่มของปัจจัยเสี่ยงที่ก่อให้เกิดโรคตาอื่นๆได้ เช่น จอประสาทตาหลุดลอก หรือ ต้อหิน ซึ่งอาจจะทำให้สูญเสียการมองเห็นถาวรได้ และถ้าในเด็กสายตาสั้นมาก จะทำให้การทำเลสิกในอนาคตทำได้ยากขึ้น
สาเหตุที่ทำให้สายตาสั้นเพิ่ม มีอยู่ สอง สมมติฐาน
1 เกิดจาก Hyperopia Defocus at Peripheral Retina ซึ่งเกิดตามธรรมชาติของเลนส์ เวลาแสงบริเวณรอบๆ ตกไม่ตรงจอประสาทตา ร่างกายจะมีกลไกปรับให้ลูกตาขยายขนาดออกไปเพื่อให้แสงตกตรง ซึ่งทำให้เกิดการเพิ่มของความยาวลูกตา เป็นผลทำให้เกิดสายตาสั้นเพิ่ม
2 เกิดจาก เมื่อเวลาเรามองใกล้ เลนส์จะมีการโป่งตัวออกเป็นเลนส์นูนมากขึ้น เมื่อโป่งออกทำให้ไปดันวุ้นตาด้านหลัง และวุ้นตาไปดันจอตา ทำให้เกิดแรงดันภายในลูกตาเพิ่ม และกระตุ้นให้ลูกตาขยาย ความยาวลูกตาเพิ่ม และเกิดการเพิ่มของสายตาสั้น
การควบคุมสายตาสั้นทำได้หลายวิธี เช่น
- การใช้คอนแทคเลนส์กดตา(Ortho-K lens)
- การใช้คอนแทคเลนส์แบบ Multifocal
- การใช้ยาหยอด Low dose Atropine
- และการใช้เลนส์แว่นตา
การใช้คอนแทคเลนส์กดตา(Ortho-K lens)
เป็นแก้ไขภาวะสายตาสั้นชั่วคราว โดยการใส่คอนแทคเลนส์ชนิดแข็งระหว่างการนอนเพื่อปรับลดกำลังหักเหของกระจกตาให้ลดลง จะช่วยชะลอการเพิ่มขึ้นของสายตาสั้น ซึ่ง ortho-k lens จะต้องถูกออกแบบมาสำหรับสำหรับรูปร่างของกระจกตกเฉพาะบุคคล การกดตามีผลพลอยได้ที่ทำให้ ภาพที่เกิดบริเวณ Peripheral Retina ไม่เกิดเป็น Hyperopia Defocus ซึ่งจะลดอัตราการเพิ่มของสายตาสั้นได้ แต่ก็มีความเสี่ยงเรื่องอาการระคายเคือง หรือการติดเชื้อที่กระจกตา
การใช้คอนแทคเลนส์แบบ Multifocal
เป็นการใช้การลดการเพ่งเพราะคอนแทคเลนส์ชนิด Multifocal มีการออกแบบให้ตรงกลางของเลนส์มีค่าสายตาที่เป็นบวก เมื่อกลไกการมองใกล้เกิดขึ้น จะทำให้ไม่จำเป็นต้องเพ่ง แต่การใช้คอนแทคเลนส์ชนิด Multifocal ค่อนข้าง specific และจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องจ่ายโดยนักทัศนมาตร เพราะต้องตรวจละเอียดในตาทั้งสองข้าง รวมถึงต้องคำนึงปัจจัยอื่นเมื่อไม่เกิดการเพ่งด้วย
การใช้ยาหยอด Low dose Atropine
เป็นวิธีควบคุมสายตาสั้นที่ใช้มานานแล้ว ยาหยอด atropine เป็นยาหยอดขยายม่านตา ออกฤทธิ์โดยยับยั้งการทำงานของกล้ามเนื้อบริเวณที่ทำหน้าที่ควบคุมการเพ่ง ทำให้กลไกการเพ่งหยุดทำงานชั่วคราว แต่จะส่งผลทำให้การมองเห็นมัวลงในทุกระยะ ไม่ว่าจะมองไกล หรือมองใกล้ เป็นหนึ่งวิธีที่ไม่ค่อยใช้เพราะจะทำให้การเรียนรู้ลดลง เพราะไม่สามารถใช้สายตาได้ตามที่ต้องการ และที่ใช้จะเป็น Low dose Atropine ซึ่งจะมีผลน้อยๆ
การใช้เลนส์แว่นตา แบบที่ออกแบบมาเพื่อควบคุมสายตาสั้น วิธีนี้ถือว่าค่าใช้จ่ายไม่มากและค่อนข้างปลอดภัย ลดปัจจัยการเพิ่มได้จริง และวิธีการไม่ยุ่งยาก
เนื่องจากการเพิ่มขึ้นของสายตามีสมมติฐานอยู่สองแบบตามที่ได้กล่าวไปแล้วในข้างต้น กลไกลการทำงานเลนส์ควบคุมสายตาสั้นจึงถูกออกแบบตามสมมติฐาน แต่ส่วนมากจะออกแบบตาสมมติฐานที่ 1 โดยการทำให้เลนส์ในบริเวณ peripheral เป็นสายตาที่ลบน้อยลง โดยใช้หลักการผลิตเลนส์แบบ Defocus Incorporated Multiple Segments (DIMS) และ Highly Aspherical Lenslet Target or H.A.L.T. technology ซึ่งทั้งสองรูปแบบออกแบบให้สอดคล้องกับผลงานวิจัย โดยการนำหลักการของคอนแทคเลนส์ที่ใช้ควบคุมสายตาสั้นแบบ Multifocal มาออกแบบเป็นเลนส์แว่นตา ซึ่งจะต่างจาก คอนแทคเลนส์แบบ OrthoK
Defocus Incorporated Multiple Segments (DIMS) – Hoya MiYOSMART
Defocus Incorporated Multiple Segments (DIMS) technology was designed by Hong Kong Polytechnic University. It is described in the clinical trial paper as “compris[ing] a central optical zone (9 mm in diameter) for correcting distance refractive errors, and an annular multiple focal zone with multiple segments (33 mm in diameter) having a relative positive power (+3.50 D). The diameter of each segment is 1.03 mm. This design simultaneously introduces myopic defocus and provides clear vision for the wearer at all viewing distances. There are multiple foci from myopic defocus at a plane in front of the retina, which would be received as blur images on the retina.”1

Highly Aspherical Lenslet Target (H.A.L.T.) technology – Essilor Stellest™
Essilor Stellest™ is described as comprising Highly Aspherical Lenslet Target or H.A.L.T. technology in this Press Release. The recent publication of the one year clinical trial paper2 describes these spectacle lenses as having “a spherical front surface with 11 concentric rings formed by contiguous aspherical lenslets (diameter of 1.1 mm). The area of the lens without lenslets provides distance correction. The geometry of aspherical lenslets has been calculated to generate a VoMD in front of the retina at any eccentricity, serving as a myopia control signal (figure 1).” The image below is Figure 1 from the open access paper.
The clinical trial paper2 describes the use of aspherical lenses with a power gradient in animal studies as a basis for use of the highly aspherical lenslets. It states that “Instead of focusing light on two distinct surfaces, as in the case of competing defocus lenses, these aspherical lenses deviate rays of light continuously in a nonlinear manner that creates a three-dimensional quantity of light in front of the retina, which we call volume of myopic defocus (VoMD) in this paper. Greater asphericity, that is, a larger VoMD, reduces lens-induced myopia in chicks.”,

Mycon by Rodenstock เลนส์
ใช้ Defocus Incorporated Multiple Segments (DIMS) technology แต่มีการปรับปรุงให้ใช้งานได้ดีขึ้น ปกติ จะต้องเป็น DIMS รอบๆ แบบเต็มวงเลนส์ แต่ MYCON จะจัดการให้อยู่แค่ในแนว Horizontal ซึ่งทำให้การปรับตัวของเด็กเพื่อการใช้งานแว่น ทำได้ง่ายมากยิ่งขึ้น

Myopia management มีขั้นตอนอย่างไรบ้าง

ถึงแม้จะใช้เลนส์ควบคุมแล้ว แต่สายตาก็ยังมีโอกาสเพิ่มได้อีก เพียงแต่จะลดอัตราการเพิ่มให้เพิ่มทีละน้อย
*จากผลการศึกษาทดลองกว่า 5 ปี พบว่าเลนส์ Rodenstock MyCon ช่วยชะลอการเพิ่มขึ้นของสภาวะค่าสายตาสั้นได้สูงถึง 40% ในกลุ่มเด็กคอเคเซียนที่มีอายุตั้งแต่ 7 ถึง 14 ปี
การควบคุมมีหลายวิธี วิธีที่สะดวกและได้ผลคือ แว่นตาที่ใช้เลนส์ชะลอการเพิ่ม ผู้ปกครองท่านใดต้องการคำแนะนำ สามารถปรึกษาได้ แอดไลน์ออฟฟิเชียลมาได้เลยครับ